Kopuła Bazyliki św. Piotra: zarezerwuj bilety na najpopularniejsze Bilet komunikacji publicznej. Gwarantujemy najniższą cenę i zwrot pieniędzy. Sprawdź opinie innych podróżujących. Piotra. Sukcesja św. Piotra. Wczorajsza wiadomość o abdykacji papieża Benedykta XVI wstrząsnęła mediami na całym świecie. Przypomnijmy tekst, który ukazał się w National Geographic Polska w maju 2011 roku, a który po tej informacji trzeba chyba będzie rozszerzyć o jeszcze jedną postać. W ich gronie zdarzali się zarówno Zwiedzanie Bazyliki św. Piotra w Watykanie najlepiej rozpocząć od prawej strony. Zaraz za wejściem, pierwsza kapliczka po tej stronie nosi nazwę Kaplicy Świętego Krzyża. Stoi przy niej wiele osób, ponieważ znajduje się tam dzieło światowej sławy. Mianowicie jest to rzeźba “Pieta” wykonana przez Michała Anioła. Na pewno warto zajrzeć do podziemi bazyliki, gdzie znajdziecie grób Św. Piotra i Jana Pawła II. Co ciekawe, pierwotna czterowieczna bazylika znajdowała się właśnie na tym poziomie. Nie zapomnijcie także zwiedzić skarbca Św. Piotra. Wejdź na kopułę i podziwiaj widoki na Bazylikę św. Piotra, Watykan i Rzym. Zobacz z przewodnikiem wnętrze kopuły i krypty watykańskie. Spotkaj się ze swoim przewodnikiem na placu św. Piotra, a następnie udaj się na 1. piętro kopuły na taras widokowy. Podziwiaj niesamowite mozaiki przedstawiające świętych, wspaniałe łacińskie Patrycja12171. Bazylika św. Piotra na Watykanie (wł. San Pietro in Vaticano) – zbudowana w latach 1506-1626 rzymskokatolicka bazylika na placu św. Piotra na Watykanie. To drugi co do wielkości kościół na świecie (powierzchnia: 23 000 m²; większą świątynią jest tylko Bazylika Matki Boskiej Królowej Pokoju w Jamusukro . Odnawiana jest najwyższa część bazyliki św. Piotra, czyli kopuła zaprojektowana przez Michała Anioła oraz Giacomo Della Portę. Luca Virgilio, architekt z Fabryki św. Piotra zapowiada 4 lata prac służących przywróceniu estetyki oraz poprawie bezpieczeństwa murów budowli. Krzysztof Ołdakowski SJ – Watykan Od 2 września ubiegłego roku montowane jest ogromne rusztowanie wokół majestatycznej kopuły bazyliki św. Piotra. To początek poważnych prac renowacyjnych tamburu, czyli cylindrycznej podbudowy kopuły. Prace są częścią wielkiego projektu konserwatorskiego, podjętego ze względu na zniszczony stan kamiennej powierzchni kopuły. Renowacja podzielona jest na dwa etapy, z których każdy obejmuje osiem części tamburu. Rozpoczęła się od strony frontowej, czyli tej, która spogląda bezpośrednio na plac. Będzie ona w dużej mierze restaurowana ręcznie. Zostanie odsłonięta jako pierwsza, aby dać możliwość pielgrzymom i odwiedzającym podziwiania widoku z przodu kopuły w jej odnowionym kształcie i pierwotnej bieli. Michał AniołMichelangelo Buonarroti (Michał Anioł, Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni[2]; ur. 6 marca 1475 r. w Caprese , prowincji Toskanii we Włoszech , zm. 18 lutego 1564 r. w Rzymie ) – włoski malarz , rzeźbiarz , poeta i architekt epoki Odrodzenia .Autor między innymi fresków w Kaplicy Sykstyńskiej . Wśród rzeźb najbardziej znane są Pietà i Dawid . Z dzieł architektonicznych – projekt kopuły bazyliki świętego Piotra . Jego działalność artystyczna jest związana z Bolonią ( 1494 – 1495 ), Florencją ( 1501 – 1505 , 1517 – 1534 ) a przede wszystkim z Rzymem ( 1496 – 1501 , 1505 – 1517 , 1534 – 1564 ), gdzie twórczość artysty objęta została mecenatem papieskim . Wykształcony we florenckim warsztacie malarza Domenico Ghirlandaio , a w dziedzinie rzeźby w pracowni Bertolda di Giovanniego . Wbrew obiegowym opiniom to nie Michał Anioł zaprojektował mundury Watykańskiej Gwardii Szwajcarskiej [3].Spis treści1 Młodość2 Początki twórczości3 Dalsza twórczość4 Główne Architektura5 Śmierć6 Opis twórczości Michała Anioła7 Poezja Michała Anioła8 Przypisy9 Zobacz też10 Linki zewnętrzne MłodośćRzeźba przedstawiająca św. Petroniusza w Bazylice San Dominico w BoloniiMichał Anioł urodził się w rodzinie Buonarroti Simoni należącej do starych florenckich rodów mieszczańskich. Gdy miał zaledwie kilka tygodni, jego rodzina przeniosła się do Florencji . Jego ojciec Lodovico pełnił w tym czasie obowiązki burmistrza Chiusi i Caprese . Matka, Francesca di Neri di Miniato del Sera, zmarła 6 grudnia 1481 roku, kiedy artysta miał 6 lat. Z tego względu młody Michał Anioł był wychowywany przez spokrewnioną rodzinę kamieniarzy, co ukierunkowało jego późniejsze 1 kwietnia 1488 roku rozpoczął terminowanie w pracowni Domenica Ghirlandaia , uznanego florenckiego malarza. W okresie tym artysta poznał techniki malowania fresków , jednakże bardziej pociągała go rzeźba. Rok później przeszedł do pracowni rzeźbiarza Bertolda di Giovanni , który zarządzając zbiorem Medyceuszów , wprowadził Michała Anioła w otoczenie Lorenza de' Medici , zw. il Magnifico (Wawrzyńca Wspaniałego), władcy Florencji . Przebywał na jego dworze w latach 1490 - 1492 .Z tego względu często odwiedzał ogrody pałacu Medyceuszów , tam też zwrócił na jego prace uwagę Lorenzo de' Medici , który roztoczył opiekę nad młodym artystą zapewniając mu mieszkanie na terenie pałacu i stałą pensję. W okresie tym powstały takie dzieła jak płaskorzeźby Madonna przy schodach (ok. 1490 – 1492 rok) i Bitwa centaurów ( 1491 – 1492 rok, obydwa dzieła znajdują się obecnie w Casa Buonarroti we Florencji).W roku 1494 przebywając w Bolonii wyrzeźbił świecznik w formie klęczącego, nagiego anioła i posągi świętych: Petroniusza i Prokulusa w San Domenico. Początki twórczościPo śmierci Wawrzyńca Wspaniałego Michał Anioł opuścił pałac Medyceuszów i wrócił do rodzinnego domu. Pracował nad posągiem Herkulesa (dzieło zaginęło w XVIII wieku ). W tym czasie studiował też anatomię , wykonując potajemnie sekcje zwłok w szpitalu przy klasztorze Santo Spirito za cichą zgodą przeora. W dowód wdzięczności wyrzeźbił dla klasztoru drewniany krucyfiks – jedyną w swoim dorobku polichromowaną rzeźbę w roku 1495 kuzyn Wawrzyńca Medyceusza zamówił wykonanie rzeźby śpiącego Kupidyna . Dzieło tak dokładnie oddawało antyczne kanony piękna, że Wawrzyniec namówił Michała Anioła na spatynowanie rzeźby. Tak spreparowane dzieło zostało sprzedane handlarzom i dotarło do Rzymu, nabyte tam przez kardynała Rafaela Riario z San Giorgio . Jednakże szybko do uszu kardynała dotarła informacja, że dzieło zostało wykonane we Florencji . Dzięki temu zdarzeniu Michał Anioł pod koniec czerwca 1496 roku przyjechał do Rzymu , gdzie wykonał kilka zleceń (posąg Bachusa , inną wersję Kupidyna), w tym jedno ze swych najsławniejszych dzieł: Pietę Watykańską ( 1497 — 1500 ), która znajduje się w Bazylice św. Piotra w Rzymie . W roku 1501 na prośbę ojca powrócił do Florencji, gdzie podjął się wyrzeźbienia posągu Dawida . Prace nad swym najsłynniejszym dziełem zakończył 25 stycznia 1504 roku. Posąg stanął przed pałacem florenckiej Signorii . W tym samym czasie powstała także Madonna dla kościoła Notre-Dame w Brugii .We Florencji artysta zajął się wykonaniem na zamówienie dzieł do katedry florenckiej: posągów do Ołtarza Piccolominiego oraz 12 posągów apostołów. W roku 1504 otrzymał zamówienie na dekorację ściany w Palazzo Vecchio , naprzeciw bitwy zaczętej przez Leonarda da Vinci . Tematem obrazu było zaskoczenie kąpiących się florenckich żołnierzy przez nieprzyjaciół w bitwie pod Cascina. Nie wykończył kartonu do tego dzieła, fragmenty kompozycji znane są tylko z rycin Markantonia i A. Veneziana. Dalsza twórczośćMichał Anioł został zaproszony w roku 1505 do Rzymu przez papieża Juliusza II . Był to pierwszy z siedmiu papieży, dla których artysta pracował w Rzymie . Buonarroti zaczął realizację papieskiego grobowca, który miał się składać z blisko 40 posągów. Pracę musiał jednak przerwać, by wykonać ogromny brązowy posąg papieża przed kościołem San Petronio w Bolonii , skończony w 1508 roku, a zniszczony w 1511 .Fresk w Kaplicy Sykstyńskiej przedstawiający Sąd OstatecznyLata ( 1508 - 1512 ) poświęcił Michał Anioł sławnym freskom plafonowym w Kaplicy Sykstyńskiej w Rzymie przedstawiając w dziewięciu polach historię ludzkości od stworzenia świata, przez grzech pierworodny aż do biblijnego następnych latach prace nad grobowcem Juliusza II były kontynuowane. Powstały rzeźby takie jak Mojżesz ( 1513 – 1516 ) oraz Rachela i Lea ( 1542 ). Równocześnie zaś z nimi artysta rozpoczął marmurowy posąg Chrystusa zmartwychwstałego dla kościoła Santa Maria sopra Minerva ( 1514 ). Zaczętej w roku 1516 z polecenia Leona X budowy nowej fasady dla kościoła San Lorenzo we Florencji Michał Anioł również nie skończył, pracując od 1520 przy sławnej Kaplicy Medycejskiej tamże. W roku 1523 wykonał klatkę schodową w Biblioteca Laurenziana we Florencji. Nad Kaplicą Medycejską pracował z przerwami do roku 1534 . Zawiera ona grobowe pomniki Lorenza i Giuliana de Medici .[4]W roku 1529 Buonarroti udał się do Wenecji , gdzie wykonał dla księcia Ferrary obraz Leda z łabędziem znany współcześnie tylko z kopii. Po powrocie do Rzymu w roku 1534 malował do 1541 sławny Sąd Ostateczny na ścianie ołtarzowej Kaplicy Sykstyńskiej . W tym samym czasie powstały rzeźby: Dzień, Świt, Zmierzch ( 1520 – 1535 ). W latach ( 1542 — 1550 ) trwały prace nad freskami: Ukrzyżowanie św. Piotra i Nawrócenie św. Pawła w Cappella Paolina w Watykanie . W tym okresie ustawione zostały w kościele San Pietro in Vincoli części przygotowane do kolosalnego pomnika Juliusza II , a wykończone na znacznie mniejszą skalę, wśród nich wspomniany już Mojżesz. Jednocześnie powstały grupy Opłakiwanie Chrystusa w katedrze florenckiej i w Palazzo Rondanini w Rzymie .Od roku 1547 Michał Anioł prowadził budowę Bazyliki św. Piotra w Rzymie , podczas której zmienił całkowicie plany swoich poprzedników – Bramantego i Antonia da Sangallo . Plan jego stwarza budowlę centralną z kopułą, tylko część jednak planu zdołał wykonać. Praca nad bazyliką przyniosła mu jeszcze większą sławę i uznanie. Pracował nad nią do końca życia, ale nie zdołał jej ukończyć. Dokończenie budowli nastąpiło dopiero przy końcu stulecia. Michał Anioł zajmował się też innymi budowlami w Rzymie , jak ukształtowaniem placu kapitolińskiego, budową kościoła S. Maria degli Angeli, Palazzo Farnese i fortyfikacjami, z których Porta Pia zaczęta była w 1564 według jego dzieł Michała Anioła wymienić jeszcze należy: figurę klęczącą Amora ( Londyn ), płaskorzeźbę Madonna z Chrystusem i św. Janem (we Florencji i podobną w Londynie ), czterech jeńców z grobowca Juliusza II ( Florencja , dwóch w Paryżu ), grupę Zwycięzcy (Florencja), Dawida (Florencja) i okrągły obraz Św. Rodzina ( Uffizi ). Ostatnia Pieta jaką wykonał w latach ( 1550 – 1553 ) dla katedry we Florencji, miała zostać, według ostatniej woli twórcy, postawiona na jego temat rzeźb Michała Anioła stanowiła postać ludzka, w której artysta upatrywał głęboki sens. Pracował wyłącznie w marmurze , bez pomocy uczniów (nie licząc pracy przy sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej, gdzie miał trzynastu pomocników). Zafascynowany kontrastem powierzchni surowej i wygładzonej dłutem , pozostawiał szereg prac niedokończonych. Główne dzieła Rzeźbynrtytułczas powstaniatechnika i wymiarymiejsce przechowywaniailustracja1. Walka centaurów z Lapitami 1490 - 1492 [5]marmur, 80,5 × 88 cmCasa Buonarroti, Florencja 2. Madonna przy schodach ok. 1490 [5]relief marmurowy, 56,7 × 40,1 cmCasa Buonarroti, 1492 drewno polichromowane, 142 × 135 cmkościół Santo Spirito, Florencja4. Pietà watykańska 1497 – 1500 marmur, wys. 174 cm Bazylika św. Piotra na Watykanie 5. Bachus 1497 - 1499 [6]marmur, wys. 203 cm Museo Nazionale del Bargello , Florencja 6. Madonna z Brugii po 1501 marmur, 128 cm (łącznie z podstawą)Onze-Lieve-Vrouwekerk, Brugia 7. Dawid 1501 – 1504 marmur, wys. 517 cm Galleria dell'Accademia , Florencja 8. Mojżesz do nagrobka papieża Juliusza II 1513 – 1516 marmur, wys. 235 cm Bazylika św. Piotra w okowach , Rzym do nagrobka papieża Juliusza II Umierający jeniec 1513 – 1516 wys. 228 cm, marmur Luwr , Paryż Zbuntowany jeniec wys. 209 cm, w kaplicy Medyceuszów nagrobek Giuliana di Piera de' Medici Vita activa, Noc i Dzień 1520 – 1535 marmurkościół San Lorenzo we Florencji nagrobek Lorenza II di Piera de' Medici Vita contemplativa, Zmierzch i Jutrzenka (Poranek) 11. Zwycięstwo Palazzo Vecchio , i Lea do nagrobka papieża Juliusza II 1542 13. Pietà Florencka 1547 – 1553 wys. 226 cm, marmurMuseo dell'Opera del Duomo, Florencja14. Pietà Rondanini 1564 [7] Castello Sforzesco , Mediolan FreskiSklepienie Kaplicy Sykstyńskiej – Stworzenie Adama Freski na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej wykonane na zlecenie papieża Juliusza II przedstawiają sceny ze Starego Testamentu ( stworzenie Adama, potop).Fresk na zachodniej ścianie Kaplicy Sykstyńskiej ( 1536 – 1541 ) został zrealizowany na zamówienie papieża Pawła III . Jest to wyobrażenie sądu że Michał Anioł miał w zwyczaju "podpisywać" się na swoich freskach, malując wśród innych postaci swój własny wizerunek. Można znaleźć go na Fresku w Kaplicy Sykstyńskiej, a latem 2009 roku odkryto podobny detal także na freskach w Cappella Paolina[8]. Obrazy Doni Tondo (1503–1504)Plac na wzgórzu Kapitol ArchitekturaMichał Anioł może się poszczycić kilkoma osiągnięciami architektonicznymi, budowy bazyliki św. Piotra w Rzymie w latach 1546 – 1564 ,projektem placu na wzgórzu Kapitol w Rzymie ,projektem Kaplicy Medyceuszy , przy której budowie pracował w latach 1520–1535,salą i przedsionkiem biblioteki medycejskiej zw. biblioteką Laurenziana . ŚmierćMichał Anioł zmarł 18 lutego 1564 roku w Rzymie . Śmierć, a właściwie pogrzeb Michała Anioła związany był z drobnym incydentem. Nastąpiła przepychanka między rzeźbiarzami a malarzami, których pierwsi nie chcieli wpuścić na uroczystość pogrzebu[9]. Artysta został wybrany patronem powstałej we Florencji rok przed jego śmiercią Accademia del disegno (Akademii rysunku)[10]. Na nagrobku wzniesionym przez Akademię w kościele Santa Croce we Florencji, projektu Giorgio Vasariego , przedstawione są personifikacje trzech sztuk (od lewej Malarstwo, Rzeźba, Architektura). Ponad nimi umieszczone zostało popiersie artysty. Znak trzech nachodzących na siebie kół ilustruje tezę Michała Anioła, iż podstawą jego wszechstronności była umiejętność rysunku (disegno)[10]. Opis twórczości Michała AniołaPomnik Michelangella BuonarrotiegoDzieła Michała Anioła odzwierciedlają jego hamowaną siłę, wielką namiętność, potężne wstrząsy wewnętrzne. Wypowiadał się on w doskonale plastycznej formie, operując z pewnością i znajomością anatomii. Mistrzostwo jego przejawiło się najwybitniej we freskach Kaplicy Sykstyńskiej , gdzie ruchy i formy ciała są pełne wyrazu i przemawiają siłą. Budowle traktował on jako żywy organizm. W kaplicy Medycejskiej stworzył wybitny przykład harmonijnego związku między architekturą i rzeźbą. Przez ożywienie ruchem form architektonicznych stał się prekursorem sztuki barokowej . Toteż, jakkolwiek miał bardzo niewielu uczniów ( Daniele da Volterra i Sebastiano del Piombo ), twórczość jego miała ogromny wpływ na charakter sztuki charakterystyczne dzieł Michała Anioła to: boskość i napięcie. W swych pracach umiał wyrazić przez nie stany duszy, uczucia i emocje. Jego prace charakteryzują się trójwymiarowością, bogactwem ruchów i gestów oraz dramatyzmem. Cechuje je walka, ruch, niepokój i cierpienie. Poezja Michała AniołaMichał Anioł na początku zajmował się malarstwem, później przez ostatnie 30 lat życia sławę zdobywał jako rzeźbiarz. Pod koniec życia zajmował się także poezją, wydając wiele sonetów i kazań. Poezja Michała Anioła jest trudna, pełna zadumy filozoficznej nad światem i obraca się wokół spraw miłości i są też jego sonety, pełne melancholii, wydane po raz pierwszy przez jego siostrzeńca M. Buonarrotiego w roku 1623 i tłumaczone później na liczne języki (polskie tłum. Lucjana Siemieńskiego - zbiór " Poezye Michała - Anioła Buonarrotego " i Edwarda Porębowicza ).Jego ,„Poezje” przełożył ostatnio Leopold Staff ( 1922 , z wstępem i przypisami). Polska monografia o Michale Aniele Władysława Kozickiego ( 1908 ; rozdział uzupełniający w tomie „W gaju Akademosa”, 1912 ). Istnieje nadto przekład polski Romain Rolland : „Żywot Michała Anioła” (przetłumaczył Wacław Berent , 1924 ).Przypisy↑ Informacje o obrazie ze strony Mediateca di Palazzo Medici Riccardi ( wł. ).↑ Praca zbiorowa, 2006 , Wielka Kolekcja Sławnych Malarzy, Michał Anioł, Polskie Media Amer. Com, . Giorgio Vasari , Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów t. 1–2, tłumaczenie Karol Estreicher, Warszawa-Kraków, 1985–1990Giovanni Papini, Michał Anioł na tle epoki, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa, 1959↑ , Oficjalna witryna Watykanu w języku ang. dotycząca Gwardii Szwajcarskiej↑ Peter Barenboim, "Michelangelo Drawings - Key to the Medici Chapel Interpretation", Moscow, Letny Sad, 2006, ↑ 5,0 5,1 Informacje o rzeźbie ze strony Casa Buonarroti ( ang. • wł. ).↑ Informacje o rzeźbie ze strony Museo del Bargello ( wł. ).↑ Informacje o rzeźbie ze strony Castello Sforzesco ( ang. • wł. • jap. ).↑ Roman Sidorski, Jak podpisywał się Michał Anioł? , " 5 lipca 2009.↑ Karol Estreicher, Historia sztuki w zarysie, PWN Warszawa 1984↑ 10,0 10,1 Waźbiński Z., Disegno w teorii artystycznej XVI wieku: Italia w: Disegno – rysunek u źródeł sztuki nowożytnej, red. Tadeusz J. Żuchowski, Sebastian Dudzik, Wyd. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2001, . Zobacz też 3001 Michelangelo malarstwo renesansu rzeźba renesansu architektura renesansu , architektura renesansu we Włoszech Linki zewnętrzne Michelangelo Buonarroti ( ang. ) na stronie Web Gallery of Art. Michelangelo Buonarroti's Paintings. ( ang. ) Micheangelo's Zoomable Paintings. ( ang. )Roman Sidorski, Jak podpisywał się Michał Anioł? , " 5 lipca 2009. Inne hasła zawierające informacje o "Michał Anioł": Inne lekcje zawierające informacje o "Michał Anioł": Publikacje nauczycieli Logowanie i rejestracja Czy wiesz, że... Rodzaje szkół Kontakt Wiadomości Reklama Dodaj szkołę Nauka Na wzgórzu Watykańskim wznosi się w niebo kopuła potężnej bazyliki świętego Piotra. To najważniejsza świątynia dla katolików, jedna z czterech rzymskich bazylik większych, należąca też do bazylik papieskich. Myśląc o stolicy katolicyzmu zazwyczaj to właśnie ona staje nam przed oczyma. Odbywają się tu najważniejsze uroczystości, msze sprawuje papież, a na Placu Świętego Piotra spotyka się z wiernymi. Turystów i pielgrzymów jest tu mnóstwo o każdej porze roku. Bo Bazylika świętego Piotra to nie tylko centrum religijne ale także wspaniały zabytek sztuki barokowej, w którego otoczeniu mieszczą się tak cenne obiekty jak Muzea Watykańskie czy Kaplica świętego Piotra uznawana jest za centrum katolicyzmu. Ma to związek z wiarą, że to właśnie na tym wzgórzu ukrzyżowany został święty Piotr, pierwszy następca Chrystusa. Jego grób mieści się pod ołtarzem. Zwyczajowo także, w podziemiach bazyliki chowani są kolejni zmarli papieże. W kryptach spoczął także Jan Paweł II ale po kanonizacji, która miała miejsce w końcu kwietnia 2014 roku jego grób przeniesiony został do Kaplicy Świętego Sebastiana, znajdującej się za najsłynniejszą rzeźbą całej Bazyliki, Pietą Michała bazylika stanęła na Watykanie już w IV wieku. Z licznymi przebudowami przetrwała ona aż do XVI wieku. Wtedy to papież Juliusz II zdecydował o jej zburzeniu i wybudowaniu nowej świątyni. Pierwszy projekt wykonał i prace rozpoczął Donato Bramante, a kontynuował je Rafael Santi. Kolejnym wielkim, który w znaczącym stopniu zważył na wyglądzie kościoła był Michał Anioł. To jego dziełem był projekt potężnej późnorenesansowej kopuły. Prace nad ukończeniem budowli trwały ponad 100 lat. W tym czasie zmieniły się trendy w architekturze i świątynię wykończono już w duchu baroku. Jednak sam jej zrąb nadal pozostał wierny wizji Michała połowie XVII wieku Giovanni Lorenzo Bernini zaprojektował na polecenie papieża plac przed bazyliką, otoczony monumentalną kolumnadą. Jest on częścią osi łączącej Bazylikę z Via Della Conciliazione. Od tego czasu stanowi on główne centrum wszelkich uroczystości religijnych odbywających się na świętego Piotra to potężna budowla nakryta kopuła, z kolumnową fasadą. Do czasu budowy bazyliki w Jamusukro w XX wieku była największym kościołem chrześcijańskim na świecie. Dziś zajmuje w tym względzie drugie miejsce. Jej wnętrze utrzymane w stylu barokowym to prawdziwe żyjące muzeum. Centralą część kościoła znajdującą się pod kopułą zajmuje ołtarz oraz konfesja świętego Piotra. Baldachim nad ołtarzem oraz oprawa tronu papieskiego są dziełem Berniniego. Za ołtarzem schodzi się do Grot Watykańskich, gdzie znajdują się groby papieży oraz grób świętego korpus bazyliki otoczony jest licznymi kaplicami wspaniale zdobionymi i wyposażonymi w barokowe ołtarze. W pierwszej od wejścia po prawej stronie zobaczyć można jedną z najbardziej znanych rzeźb świata czyli Pietę Michała w Bazylice Świętego Piotra na Watykanie to obowiązkowy punkt programu każdego, kto udaje się do Rzymu zarówno w celach religijnych jak i po to by poznać Wieczne Miasto. Na uwagę zasługują także inne obiekty znajdujące się w pobliżu jak choćby Muzea Watykańskie czy Kaplica Sykstyńska. Problematyka związana z procesem projektowania i budowy nowożytnej bazyliki Św. Piotra na Watykanie zajmuje kluczowe miejsce w dziejach architektury europejskiej. Trwające od połowy XV w. po schyłek kolejnego stulecia dyskusje, niczym w soczewce skupiały najpoważniejsze tendencje i rozwiązania architektoniczne obecne w tym czasie na gruncie włoskim. Ranga budowli wynikała również z jej funkcji i znaczenia widzianego w kontekście historycznym i religijnym epoki. Z tego powodu powstające od połowy XV w. projekty przebudowy i praktyczne rozwiązania, gromadziły najlepszych architektów epoki i były bacznie obserwowane przez naśladowców. Poza tym po upadku Konstantynopola i w obliczu przemian czasów reformacji budowla ta urastała do rangi jednej z najważniejszych świątyń chrześcijaństwa stając się równocześnie symbolem papiestwa i Kościoła wszystkich prowadzonych tu prac istotne były dwa główne punkty odniesienia. Pierwszym była oczywiście wczesnochrześcijańska bazylika ufundowana na początku IV w. w czasach cesarza Konstantyna. Jej skala, bazylikowy układ, poprzeczna nawa transeptu i lokalizacja ołtarza głównego ponad miejscem wskazywanym jako grób Apostoła Piotra były bardzo ważnymi składowymi, które powinny być uwzględnione w projektach nowej budowli. Drugim źródłem inspiracji były zmieniające się w epoce renesansu wyobrażenia o okazałych, antycznych budowlach, których formy mogłyby godnie zastąpić i wzbogacić dotychczasowy projekty i próby realizacji nowego kościoła nad grobem Apostoła Piotra pojawiły się już w połowie XV w. za pontyfikatu papieża Mikołaja V. Planował on liczne inwestycje prowadzące do renowacji i monumentalizacji budowli Watykanu. Było to związane z przeniesieniem głównej papieskiej rezydencji z Lateranu właśnie na wzgórze watykańskie. Stan techniczny starożytnej budowli był opłakany i trudno go było poprawić jedynie okazjonalnymi remontami. Poza tym pozycja Rzymu, po upadku Konstantynopola w 1453 r., jako ostatniego patriarchatu Kościoła chrześcijańskiego wymagała odpowiedniej, monumentalizowanej oprawy. W tym też celu Mikołaj V zatrudnił związanych z florenckim środowiskiem artystów: Albertiego i Bernardo Roseliniego. Spod ich ręki wyszedł pierwszy z licznych, renesansowych projektów przebudowy bazyliki. Jednym z bardzo ważnych elementów jaki był zaproponowany w projekcie z ok. 1450 r. była okazała kopuła założona ponad skrzyżowaniem naw kościoła. To rozwiązanie było popularne od średniowiecza w toskańskich kościołach. Jednak w Rzymie z połowy XV w. taki pomysł był zupełną nowością. Zadecydowało tu pochodzenie architektów, którzy mieli prawo uważać, że florenckie projekty Filippo Brunelleschiego (kopuła katedry, kościół S. Lorenzo) najlepiej zbliżają się do wspaniałości świątyń antyku. To połączenie bazylikowego kościoła z kopułowym sklepieniem musiało przypaść do gustu rzymskim fundatorom, skoro od tego czasu, w każdej z kolejnych propozycji projektowej dla Watykanu była uwzględniana olbrzymia kopuła o rozmiarach porównywalnych z antycznym Panteonem. Jednak rozpoczęte w połowie XV w. prace szybko przerwano wraz ze śmiercią Mikołaja V w 1455 r. Przez kolejne cztery dekady pozycja papiestwa nie pozwalała na bardziej ambitne się u schyłku XV w. nowe, pełne rozmachu projekty architektoniczne dla Rzymu odzwierciedlały rosnące znaczenie papiestwa. Było to czytelne już za pontyfikatu Sykstusa VI z rodu Borgiów, który zbiegał się w czasie z osłabieniem pozycji Florencji. Na początku XVI w. symbolem świetności Stolicy Apostolskiej stał się pontyfikat Juliusza II (1503-1513). Okres panowania tego papieża jest słusznie kojarzony z niezwykłym rozwojem artystycznym Rzymu, który wtedy mógł już przyćmić Florencję. Świadectwem tego okresu są znakomite, renesansowe dzieła Rafaela, młodego Michała Anioła, a także doświadczonego Donato lecie 1505 r. było już jasne, że papież zdecydował się na patronat nad heroiczną przebudową watykańskiej bazyliki. W stosunku do zamysłów poprzedników, nowością było podkreślenie ogromnego sklepienia kopułowego, które miało podporządkować sobie bryłę kościoła. Źródła naszej wiedzy na temat projektów Bramantego dla tej fazy budowy są przynajmniej dwa. Jednym z nich jest medal upamiętniający położenie kamienia węgielnego pod nową bazylikę 18 kwietnia 1506 r. Widnieje na nim wizerunek świątyni, ponad którą góruje ogromna kopuła. W narożnikach budowli są również widoczne dwie, wysokie wieże. Obraz obiega napis: TEMPLI PETRI INSTAVRACIO – oznaczający odbudowę, wskrzeszenie świątyni Św. Piotra. Napis ten jest niezwykle ważną deklaracją sugerującą zamysł renowacji budowli i wskrzeszenia jej dawnej świetności z wykorzystaniem najlepszych wzorców starożytnych, właściwych dla świątyni z czasów rzymskich cesarzy. Drugim źródłem naszej wiedzy o tej fazie budowy jest projekt Donato Bramantego, przechowywany we florenckich Uffizi pod nr rysunek ukazuje jedynie połowę projektu dla skrzyżowania naw kościoła. Zarys projektu jest rozrysowany w prostokącie o proporcjach 1:2, w który wpisano połowę krzyża, którego ramiona stanowią projektowane nawy. W miejscu ich skrzyżowania była przewidziana wielka kopuła. W przestrzeniach pomiędzy ramionami naw, ukazano symetrycznie rozmieszczony zespół mniejszych pomieszczeń, w którym możemy odnaleźć zarys kaplic na rzucie krzyża greckiego (równoramiennego), które przykryto kopułkami. W narożach projektowanej budowli znalazły się również kwadratowe podstawy dla wież, których istnienia w projekcie możemy domyślać się na podstawie opisanego już medalu. Jak już wspomniano zachowany rysunek z Uffizi jest jedynie połową planu. W wielu publikowanych opracowaniach i podręcznikach projekt ten był mechanicznie uzupełniany o jego lustrzane odbicie sugerując w ten sposób planowany układ centralny, w którym w kwadrat wpisano krzyż równoramienny z dużą kopułą w środku i czterema mniejszymi w narożach. W rzeczywistości nie jest do końca jasne czy rzeczywiście papież Juliusz II i Bramante tak właśnie wyobrażali sobie tą nową budowlę. Zachowany projekt równie dobrze mógł odnosić się jedynie do zamknięcia bazyliki, pomyślanego jako rozbudowany układ kopułowy. Trwające po śmierci Bramantego spory wokół kolejnych wersji realizowanego projektu ukazują ścieranie się różnych tendencji dążących do układu centralnego lub podłużnego, co przemawia za tym, że w okresie przygotowywania projektu Bramantego kwestia ta nie była ostatecznie pewno ważnym czynnikiem wpływającym na projekt Bramantego była funkcja watykańskiej świątyni, która była jedną z bazylik większych, memorią i mauzoleum Apostoła Piotra, pierwszego biskupa Rzymu, a wiec też i pierwszego papieża. Zmuszało to architekta do połączenia ze sobą schematu bazyliki i budowli centralnej, tak jak to uczyniono w innych starożytnych kościołach z czasów cesarza Konstantyna – bazyliki nad Grobem Chrystusa w Jerozolimie czy nad grotą Narodzenia w Betlejem. W obu przypadkach centralizujący plan podkreślały kopuły. Te znane renesansowym architektom wzorce mogły mieć wpływ również na Bramantego. Poza tym wykorzystywał on w swoim projekcie doświadczenia wyniesione z Mediolanu, gdzie wznosił też kopuły i badał tamtejsze budowle uchodzące za starożytne. Wśród nich znajdował się kościół S. Lorenzo, który jest budowlą na planie krzyża greckiego z kopułą na skrzyżowaniu naw i czterema wieżami w narożnikach. Widniejący na medalu watykański obiekt powtarzał taki na rysunku z Uffizi założenia projektowe stały się podstawą dla rozpoczętych w 1506 r. prac budowlanych. Poprzedziła je rozbiórka zachodniej, wznoszącej się ponad ołtarzem głównym, części starożytnej bazyliki Św. Piotra. Za życia Bramantego udało się wykonać filary pod projektowaną kopułę wraz z powiązanymi z nimi ścianami. Jednak w chwili śmierci architekta, zrealizowane fragmenty budowli w niczym nie przypominały wspaniałe świątyni, bardziej przypominając starożytne, monumentalne ruiny górujące ponad zachowaną jeszcze wschodnią częścią starożytnej bazyliki. Wzniesione za życia Bramantego fragmenty budowli zdefiniowały wymiary podstawowych części przyszłego, nowego kościoła. Jednak na początku XVI w. nikt nie mógł przypuszczać, że dokończenie budowy zajmie kolejne sto GryglewskiŹródła:P. Murray, Architektura włoskiego renesansu, Warszawa Pevsner, Historia architektury europejskiej, Warszawa w sztuce włoskiej. Architektura, rzeźba, malarstwo, rysunek, red. R. Toman, Warszawa Ulatowski, Architektura włoskiego renesansu, Warszawa 1964. 19 lipca 2019 0 komentarzy Bazylika św. Piotra jest jedną z najważniejszych świątyń na świecie. Według tradycji znajduje się ona w miejscu pochówku św. Piotra, który jest uznawany przez katolików za pierwszego papieża. Świątynia jest nekropolią papieży. Bazylika św. Piotra stanęła na Wzgórzu Watykańskim na miejscu starszej bazyliki wczesnochrześcijańskiej, fundacji cesarza Konstantego Wielkiego. Budowę jej rozpoczęto w 1506 r., a zakończono w 1626 r. Czuwali nad tym Donato Bramante, Rafael Santi, Michał Anioł, Domenico Fontana i Carlo Maderno. Na tamten czas był to największy katolicki kościół na świecie. Obecnie bazylika watykańska jest drugą co do wielkości świątynią na świecie. Większa jest Bazylika Matki Bożej Królowej Pokoju w Jamusukro. Autorem fasady Bazyliki św. Piotra był architekt papieski Carlo Maderno. Mierzy ona 48 m wysokości i prawie 115 m szerokości. Na fasadzie znajduje się 9 okien z balkonami, w tym Loża Błogosławieństw znajdująca się nad wejściem głównym. To właśnie z niej ogłaszany jest wybór nowego papieża. Po lewej stronie zaś znajduje się Brama Dzwonów. Z 6 umieszczonych tam dzwonów, największy – dzwoń św. Marka – waży 8 ton i obwieszcza śmierć lub wybór nowego papieża. Na szczycie fasady umieszczono 13 prawie 6 metrowych posągów przedstawiających Jezusa Chrystusa Odkupiciela oraz 11 apostołów. Brakuje wśród nich św. Piotra, a miejsce Judasza zastępuje św. Maciej. Za projekt kopuły odpowiadał Michał Anioł, który jednak nie zdołał jej ukończyć. We wnętrzu znajdują się ozdobne mozaiki przedstawiające Boga Ojca, aniołów, Chrystusa z Matką i świętymi, patriarchów i biskupów oraz czterech ewangelistów. U podnóża czterech filarów znajdują się posągi świętego Longina, świętej cesarzowej Heleny, świętej Weroniki oraz świętego Andrzeja. Pod figurami św. Longina i św. Andrzeja znajdują się zejścia do Grot Watykańskich, w których znajdują się sarkofagi papieskie i kaplice. Do środka Bazyliki prowadzi 13 metrowy przedsionek. Nad wejściem znajduje się płaskorzeźba ukazująca mianowanie Piotra pierwszym papieżem. W środkowej części na sklepieniu znajduje się mozaika Giotta Navicella pochodzącą z pierwszej bazyliki i prezentująca Chrystusa ratującego łódź z apostołami na wzburzonym morzu. Do wnętrza bazyliki prowadzi pięcioro drzwi. Środkowe z nich ozdobione są płaskorzeźbami ze scenami z życia i śmierci św. Piotra. Pierwsze drzwi po prawej stronie to Święta Brama, która jest otwierana z okazji roku świętego. Z kolei pierwsze drzwi po lewej stronie to Brama Śmierci. Wnętrze Bazyliki św. Piotra jest ogromne i olśniewa swoim przepychem. Wystrój jest dopasowany do renesansowej i barokowej architektury świątyni. Głównie znajdują się tu XVII wieczne rzeźby, wizerunki świętych i pomniki nagrobne papieży. Warto tu zwrócić uwagę na okrągła płytę z czerwonego marmuru znajdującą się na posadzce. To właśnie w tym miejscu klękali władcy podczas koronacji. Na wprost od wejścia mieści się dzieło rzeźbiarza i architekta Berniniego – baldachim mierzący 29 m wysokości. Zaraz za nim oczom ukazuje się Konfesja wraz z Grobem św. Piotra. Wejście do krypty znajduje się przed ołtarzem papieskim, który jest prostą, pozbawioną dekoracji marmurową mensą z usytuowanym na niej srebrnym krzyżem i trzema świecami. W kościele znajdują się liczne ołtarze. Z prawej strony można podziwiać, barokowy ołtarz NMP Nieustającej Pomocy, późnobarokowy ołtarz Św. Bazylego oraz ołtarz Michała Archanioła. Po lewej stronie można zobaczyć ołtarz św. Leona Wielkiego, ołtarz Maryi Matki Kościoła oraz ołtarz Ukrzyżowania Św. Piotra. Do naw bocznych Bazyliki św. Piotra przylegają także liczne kaplice. Blisko wejścia znajduje się kaplica Piety, w której – za kuloodporną szybą – prezentuje się słynna rzeźba Michała Anioła. Obok Piety watykańskiej położona jest kaplica św. Sebastiana. To właśnie tutaj został pochowany święty Jan Paweł II. Dalej znajduje się kaplica Najświętszego Sakramentu, która jest przeznaczona dla modlących się. Najbliżej wejścia po stronie lewej znajduje się kaplica Chrztu. Obecna chrzcielnica pochodzi z XVIII w., a jej pokrywę zdobią pozłacane rzeźby z wizerunkiem Baranka w otoczeniu aniołów. Po lewej stronie, naprzeciwko kaplicy św. Sebastiana położona jest kaplica chóralna. W Bazylice św. Piotra możemy także podziwiać jedną z najważniejszych relikwii chrześcijaństwa – drewniany tron św. Piotra pochodzący z przełomu XII i XIII w. Katedrę otaczają rzeźby przedstawiające Ojców Kościoła: św. Ambrożego, św. Augustyna, oraz św. Atanazego i św. Jana Złotoustego. Dodane w kategorii: Architektura historyczna, Ciekawe budynki

projekt kopuły bazyliki św piotra